برای درمان کبد چرب چه باید کرد؟

بیماری کبد چرب به دلیل تجمع چربی در سلول های کبد اتفاق می افتد. وجود چربی در کبد طبیعی است اما هنگامی که بیش از پنج تا ده درصد کبد چربی است، بیماری کبد چرب اتفاق افتاده است تجمع چربی در کبد باعث می شود نسبت به بیماری های حساس تر باشد و باعث تورم می شود.فیلم زیر در رابطه با کبد چرب دلیل ایجاد و درمان آن را مشاهده فرمایید

در ادامه مروری کامل بر بیماری کبد چرب داریم:

کبد چرب چیست؟

علت بیماری کبد چرب چیست؟

سندرم متابولیک و بیماری کبد چرب

چگونه کبد چرب می شود؟

تشخیص بیماری کبد چرب چگونه است؟

پیشگیری از بیماری کبد چرب

درمان بیماری کبد چرب

کبد چرب چیست؟

- کبد، واقع در سمت راست شکم، بزرگترین عضو داخلی بدن انسان است. عملکرد اصلی کبد حذف سموم و پردازش مواد غذایی است. خون از دستگاه گوارش از طریق کبد فیلتر می شود. بیماری کبد چرب (استئاتوز)، ایجاد چربی بیش از حد در سلول های کبدی است و این بیماری یکی از مشکلات رایج در کشورهای غربی است. این بیماری از هر 10 نفر بر روی یک نفر تاثیر می گذارد. کبد به طور طبیعی حاوی مقداری چربی است، اما اگر چربی بیشتر از 10 درصد وزن کبد باشد، کبد چرب دارید و ممکن است عوارض جدیتری ایجاد شود.

- کبد چرب هیچ آسیبی ایجاد نمی کند، اما گاهی اوقات چربی بیش از حد باعث التهاب کبد می شود. این بیماری، استاتوهپاتیت نامیده می شود و باعث آسیب کبدی می شود. گاهی التهاب ناشی از کبد چرب به سوء مصرف الکل مرتبط است. این مشکل استاتو هپاتیت الکلی نامیده می شود. در غیر این صورت، این بیماری استاتو هپاتیت غیر الکلی یا NASH نامیده می شود. بنابراین دو نوع بیماری کبد چرب وجود دارد: بیماری ناشی از الکل و غیرالکلی. دلیل اصلی بیماری کبد چرب ناشی از الکل مصرف الکل به مقدار زیاد میباشد. در کبد چرب غیرالکلی، چربی به دلایل غیرمربوط به الکل در کبد تجمع می کند.

- ممکن است کبد ملتهب در طول زمان آسیب ببیند و وخیم تر شود. این بیماری که سیروز نامیده می شود، جدی است و اغلب منجر به نارسایی کبدی می شود. NASH یکی از سه علت اصلی سیروز است.

علت بیماری کبد چرب چیست؟

- خوردن کالری بیش از حد سبب ایجاد کبد چرب می شود. هنگامی که کبد چربی ها را به طور معمول فرآوری و تجزیه نکند، چربی بیش از حد انباشته خواهد شد. اگر فرد بیماری خاصی از قبیل چاقی، دیابت یا تری گلیسیرید بالا داشته باشند، احتمال کبد چرب افزایش می یابد.

- سوء مصرف الکل، کاهش وزن سریع و سوء تغذیه نیز ممکن است به کبد چرب منجر شود. با این حال، در برخی از مردم کبد چرب بدون وجود این بیماری ها اتفاق می افتد. 

سایر عوامل خطرناک برای بیماری کبد چرب

اکثر بیمارانی که کبد چرب دارند میان سال هستند و اضافه وزن دارند. عوامل خطرناک ابتلا به بیماری کبد چربی عبارتند از:

سندرم متابولیک و بیماری کبد چرب

در حال حاضر بسیاری از محققان معتقدند سندرم متابولیک – دسته ای از اختلالات که خطر ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و سکته را افزایش می دهد، نقش مهمی در ایجاد کبد چرب دارند. علائم و نشانه های سندرم متابولیک عبارتند از:

•  چاقی، به ویژه در دور کمر (چاقی شکم)
•  فشار خون بالا (مروری کامل بر فشار خون)
•  مقدار کلسترول غیر طبیعی - سطوح بالای تری گلیسیرید، یک نوع چربی خون یا سطوح پایین کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)، کلسترول خوب
•  مقاومت به انسولین، هورمونی که به تنظیم مقدار قند خون کمک می کند.

از بین موارد  بالا، مقاومت به انسولین می تواند مهمترین عامل شروع NASH باشد. از آنجا که این بیماری می تواند سال ها ثابت باقی بماند و باعث آسیب کمی شود، محققان معتقدند "ضربه دوم" به کبد، مانند عفونت باکتریایی یا اختلالات هورمونی، ممکن است منجر به سیروز شود.

چگونه کبد چرب می شود؟

معلوم نیست چطور یک کبد چرب می شود. چربی ممکن است از سایر قسمتهای بدن در کبد تجمع کند، یا ممکن است کبد چربی از روده جذب کند. یکی دیگر از توضیحات احتمالی این است که کبد توانایی خود را برای تغییر چربی به ماده ای که می تواند دفع شود، از دست می دهد. با این حال، خوردن غذاهای چرب به تنهایی باعث کبد چرب نمی شود.

علائم بیماری کبد چرب

کبد چرب به تنهایی هیچ علائمی ایجاد نمی کند، بنابراین اغلب مردم در هنگام آزمایش های پزشکی به دلایل دیگر متوجه کبد چرب می شوند. NASH می تواند سال ها به کبد آسیب برساند و هیچ علایمی ایجاد نشود. اگر بیماری بدتر شود، احساس خستگی، کاهش وزن، ناراحتی شکمی، ضعف و سردرگمی ایجاد می شود.

تشخیص بیماری کبد چرب چگونه است؟

دکتر ممکن است چیزی غیر معمول در آزمایش خون ببیند یا متوجه شود کبد شما در طی چکاپ های معمول کمی بزرگ شده است. این ها می توانند نشانه های کبد چرب باشند. برای اطمینان از اینکه بیماری کبدی دیگری ندارید، پزشک آزمایش های خون (از جمله آزمایش های عملکرد کبدی)، سونوگرافی، یا اسکن توموگرافی (CT) یا تصویر رزونانس پزشکی (MRI) انجام میدهد. اگر بیماری های دیگر رد شوند، NASH تشخیص داده می شود. تنها راه اطمینان از کبد چرب بافت برداری از کبد است. دکتر یک نمونه از بافت کبد را با یک سوزن برداشته و آن را زیر میکروسکوپ بررسی می کند. بعضی از سوالاتی که پس از تشخیص می توانید از پزشک بپرسید عبارتند از:

1.  علت احتمالی کبد چرب من چیست؟
2. آیا NASH دارم؟ اگر نه، احتمال NASH  چقدر است ؟
3.  آیا سیروز دارید؟ اگر نه، احتمال سیروز چقدر است ؟
4. آیا باید وزن کم کنم؟ چگونه می توانم با خیال راحت وزن کم کنم؟
5.  آیا باید برای کنترل کلسترول و تری گلیسیرید دارو مصرف کنم؟
6.  چه داروها یا مواد دیگری را برای محافظت از کبد نباید مصرف کنم؟

پیشگیری از بیماری کبد چرب

هیچ درمان پزشکی یا جراحی برای کبد چرب وجود ندارد، اما بعضی از مراحل ممکن است به جلوگیری یا کاهش آسیب ها کمک کند. به طور کلی، اگر کبد چرب دارید، و به ویژه اگر NASH دارید، باید:

•  با روشی مناسب وزن کم کنید (رژیم لاغری | چگونه لاغر شویم؟). یعنی بیش از نیم تا یک کیلوگرم (یک تا دو پوند) وزن در هفته کم نکنید.
• کاهش تری گلیسیریدید از طریق رژیم غذایی، دارو یا هر دو 
• اجتناب از الکل
•  کنترل دیابت 
• رژیم غذایی متعادل و سالم 
•  افزایش فعالیت بدنی 
•  برای مراقبت از کبد به طور مرتب به پزشک متخصص مراجعه کنید.

درمان بیماری کبد چرب

- در حال حاضر تحقیقات زیادی بر روی کبد چرب انجام می شود. دانشمندان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا داروهای مختلف می توانند به کاهش التهاب کبد کمک کنند یا خیر؛ از جمله داروهای جدید دیابت که ممکن است به شما کمک کند حتی اگر دیابت نداشته باشید. این داروها شامل متفورمین (قرص متفورمین برای چیست+نحوه مصرف آن)، پیوگلیتازون، روسیگلیتازون و بتین می باشند. یکی دیگر از داروهای مورد بررسی orlistati)Xenical) است؛ این دارو مانع از جذب برخی از چربی از مواد غذایی می شود. نتایج اولیه نشان می دهد که ارلیستات ممکن است میزان چربی در کبد را کاهش دهد.

- علاوه بر مصرف بیش از حد الکل، فاکتورهای خطرناک برای کبد چرب شامل کلسترول بالای خون، فشار خون بالا، چاقی، دیابت نوع دو، هپاتیت (هپاتیت | علت، علائم و درمان هپاتیت)، افزایش وزن سریع و سوتغذیه می باشند. به طور کلی افراد مبتلا به کبد چرب علائمی نشان نمی دهند؛ بخصوص در ابتدای بیماری. برخی افراد شکم درد، خستگی، از دست دادن اشتها، احساس ناراحتی را تحمل می کنند. درمان موثری برای کبد چرب وجود ندارد. اما با تغییر روش زندگی، رژیم غذایی و استفاده از داروهای خانگی می توان آن را درمان کرد.

 ده روش خانگی برای درمان کبد چرب

1- سرکه سیب

• سرکه سیب یکی از بهترین درمان ها برای بیماری کبد چرب است. این ماده باعث می شود از شر چربی های تجمع کرده نجات پیدا کنید و کاهش وزن اتفاق می افتد. همچنین باعث می شود کبدی سالم داشته باشید و تورم کبد کاهش می یابد.
• یک قاشق غذاخوری سرکه سیب به یک لیوان آب گرم بیفزایید. مقدار کمی عسل به آن بیفزایید و روزی دوبار قبل از غذا بخورید. این درمان را چند ماه ادامه دهید.

2- لیمو

لیمو حاوی ویتامین ث می باشد؛ آنتی اکسیدانی قوی که به تولید آنزیم گلوتاتیون که توسط کبد انجام می شود کمک می کند. این آنزیم اثر مواد سمی را خنثی می کند. بنابراین لیمو به کبد برای سم زدایی کمک می کند.همچنین مطالعات نشان می دهد ترکیبی در لیمو وجود دارد که از ورم کبد جلوگیری می کند.لیمو را فشار دهید و آب آن را داخل یک لیوان آب بریزید. روزی دو تا سه بار آن را به مدت چند هفته مصرف کنید.دو تا سه لیمو نصف شده را به یک پارچ آب بیفزایید و آب آن را به طور منظم بنوشید.

3- برگ قاصدک

گیاه قاصدک به عنوان یک ماده نیروبخش برای کبد استفاده می شود؛ این ماده می تواند بیماری کبد چرب را درمان کند. این ماده باعث سم زدایی کبد و افزایش سوخت و ساز چربی جمع شده در کبد می کند.همچنین مطالعات نشان میدهد ریشه قاصدک از بیماری کبد چرب غیرالکلی وابسته به چاقی جلوگیری می کند.یک قاشق چایخوری ریشه خشک قاصدک را داخل آب داغ بریزید. لیوان را به مدت پنج تا ده دقیقه بپوشانید. سپس مقدار عسل به آن بیفزایید و آن را بنوشید. این محلول را روزی سه فنجان به مدت چند هفته مصرف کنید.همچنین می توانید برگ های آن را به سالاد نیز بیفزایید یا به صورت پخته مصرف کنید.

نکته: در صورتی که باردار هستید یا دیابت دارید این ماده را مصرف نکنید.

4- چای سبز

مطالعات نشان می دهد چای سبز حاوی کاتچین باعث بهبود عملکرد کبد در بیمارانی که از کبد چرب غیر الکلی رنج می برند می شود.چای سبز باعث می شود چربی جمع شده در اطراف کبد از بین برود و عملکرد کبد بهبود یابد. همچنین مصرف آن به صورت منظم باعث کاهش وزن و چربی بدن می شود.سه تا چهار فنجان چای سبز در روز مصرف کنید. این ماده شما را از بیماری کبد چرب محافظت می کند و از کبد مراقبت می کند.چای سبز همچنین به صورت مایع یا کپسول نیز موجود است. پیش از دریافت مکمل ها با پزشک مشورت کنید.

5- زردچوبه

• زردچوبه دیگر ماده مغذی برای جلوگیری از کبد چرب است. 
•  زردچوبه باعث می شود بدن راحت تر چربی ها را هضم کند بنابراین در کبد تجمع نمی کنند. همچنین به سم زدایی کبد کمک می کند.
•  یک چهار قاشق چایخوری پودر زردچوبه را با یک یا دو لیوان آب مخلوط کنید و بگذارید بجوشد. روزی دوبار به مدت دو هفته این محلول را بنوشید.
• همچنین می توانید نصف قاشق چایخوری زردچوبه را در شیر گرم مخلوط کرده و روزی یک بار بنوشید.
• مکمل های زردچوبه به صورت کپسول موجود است. برای مصرف مکمل با پزشک مشورت کنید.

6- شیرین بیان

همچنین می توانید از شیرین بیان (خواص شیرین بیان+نحوه مصرف آن ) برای درمان بیماری کبد چرب استفاده کنید.

•  مطابق مطالعات انجام شده ریشه شیرین بیان باعث کاهش فعالیت برخی آنزیم ها در کبد چرب غیرالکلی می شود. همچنین تاثیر سموم را بر کبد کاهش می دهد.
•  نصف قاشق چایخوری ریشه شیرین بیان را در یک فنجان آب داغ بریزید. لیوان را به مدت پنج تا ده دقیقه بپوشانید. مقداری عسل به آن بیفزایید سپس این چای را روزی دوبار بخورید.
• یک قاشق غذاخوری پودر شیرین بیان را با دو قاشق چایخوری عسل مخلوط کرده و روزی یک بار به مدت چند هفته بنوشید.
• پیش از مصرف مکمل های آن با پزشک مشورت کنید. زیرا ممکن است با قرص های فشار خون، دیابت یا تیروئید (رنج نرمال tsh چقدر است؟) تداخل داشته باشند.

7- پاپایا

میوه پاپایا و تخمه های آن هر دو برای درمان بیماری کبد چرب مفید می باشند. همچنین پاپایا برای سوختن چربی بدن مفید است.دانه های خشک شده پاپایا را آسیاب کنید و با یک قاشق غذاخوری آب لیموی تازه مخلوط کنید. این محلول را به مدت یک ماه روزی دوبار بخورید.یک تکه میوه رسیده را با عسل هر روز بخورید.سوپ پاپای خام یا سالاد آن را در رژیم غذایی خود قرار دهید.

8- انگور فرنگی

انگور فرنگی هندی میوه ای موثر برای درمان کبد چرب است. این میوه آنتی اکسیدان قوی می باشد که حاوی ویتامین ث است و به عملکرد کبد کمک می کند.

• همچنین به دفع سموم از کبد کمک می کند. بعلاوه این میوه برای افرادی که مبتلا به فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت هستند نیز مفید است.
• می توانید روزی سه تا چهار عدد از این میوه بخورید یا در غذا از آن استفاده کنید.
• یک قاشق چایخوری پودر میوه را در یک لیوان آب گرم بریزید و روزی دوبار بخورید. سایر درمان های گیاهی در مقاله کبد چرب اشاره شده است و پیشنهاد میشود که حتما مطالعه کنید.

9- تغییر رژیم غذایی

• رژیم غذایی گیاهی حاوی میوه، سبزیجات و حبوبات داشته باشید تا عملکرد کبد بهبود یابد و بیماری کبد چرب درمان شود.
• از مصرف شربت های ذرت حاوی فروکتوز اجتناب کنید.
• آرد گندم و آرد سفید در رژیم غذایی خود قرار دهید.
• غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا سه مانند ماهی، روغن ماهی و آجیل مصرف کنید.
• موادغذایی سم زدا مانند بروکلی، کلم پیچ و کلم مصرف کنید. همچنین سبزیجات را به صورت بخارپز مصرف کنید.
• میوه های سرشار از فیبر مانند سیب مصرف کنید. میوه های سرشار از قند نخورید.
• از غذاهای سرخ شده و تند و چرب اجتناب کنید. سعی کنید غذاهای گیاهی بیشتر بخورید.

10- هر روز ورزش کنید:

• ورزش روزانه و منظم باعث درمان کبد چرب می شود. ورزش منظم به تناسب اندام کمک می کند و از چاقی جلوگیری می کند. همچنین سوخت و ساز بدن افزایش می یابد و عملکرد کبد بهبود می یابد.
• حداقل روزی سی دقیقه ورزش کنید. اگر تازگی شروع به ورزش کرده اید با حرکات سبک شروع کنید سپس حرکات را سنگین تر و پیچیده تر کنید. در ابتدا زیر نظر مربی ورزش را شروع کنید.
• ایروبیک، راه رفتن و دویدن برای کبد مفید است. دوچرخه سواری، شنا و ورزش های تفریحی نیز موثر هستند.

نکات اضافی  در درمان کبد چرب

1. اگر اضافه وزن دارید، در ابتدا شروع به کاهش وزن کنید. کاهش وزن سریع نیز باعث آسیب رسیدن به کبد می شود.
2. رژیم غذایی متعادل داشته باشید که سرشار از فیبر است و مقدار کمی چربی دارد.
3. مصرف قند و غذاهای سرخ شده را کاهش دهید.
4. الکل را به طور کامل کنار بگذارید.
5. اگر دیابت دارید، قند خون را تحت کنترل نگه دارید.
6. سعی کنید کلسترول را در حد متعادل نگه دارید

سوالات رایج شما درباره کبد چرب:

1- علل ثانویه کبد چرب چیست؟

علل ثانویه کبد چرب عبارتند از:  - هپاتیت C- مصرف الکل- بیماری سلیاک- بیماری تیرویی- استفاده از داروها از جمله تاموکسیفن، آمیودارون، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد رتروویروسی- اختلالات لیپیدی از جمله Hypobetalipoproteinemia و بیماری ذخیره سازی کلسترول استر

آیا بیماران مبتلا به بیماری کبد چرب را می توان برای هیپرلیپیدمی درمان کرد؟

• بله، بیماران مبتلا به کبد NAFLD در معرض خطر بالای بیماری قلبی عروقی هستند و باید مدیریت ریسک مناسب، از جمله درمان برای هیپرلیپیدمی را دریافت کنند. بیماران مبتلا به کبد چرب در معرض خطر سمیت کبدی از مهارکننده های HMG-CoA ردوکتاز (استاتین ها) نیستند و می توانند با خیال راحت از دوز استاندارد این داروها دریافت کنند. بیماران مبتلا به NAFLD غالبا دارای هیپر تری گلیسیرید هستند و می توانند با اسید چرب امگا 3 (روغن ماهی)، اسید نیکوتین یا فیبرها درمان شوند.

3- نام بیماری مزمن کبدی در اواخر مرحله چیست؟

 سیروز، سیروز بیماری کبدی در مراحل آخر است. بیماری هایی که منجر به سیروز می شوند، سلول های کبدی را از بین می برند. التهاب و ترمیم همراه با سلول های کبدی مرگبار سبب ایجاد بافت زخم می شود. زخم پیشرونده منجر به سیروز می شود.

4- آیا هپاتیت نوعی بیماری کبدی است؟

 بله ،واژه هپاتیت به معنای "التهاب کبد" است و سلول های کبدی به دلایل بسیاری از جمله الکل، مواد مخدر، سموم و عفونت ها ملتهب می شوند. از سوال 1 به یاد بیاورید: بیماری کبدی فرایندی غیر طبیعی است که بر کبد تاثیر می گذارد.

5- علاوه بر مصرف بیش از حد الکل، چه مواد دیگری می تواند باعث بیماری کبد شود؟

پاسخ: استامینوفن، قارچ ها و استاتین ها. استامینوفن (مانند (Tylenol® بیش از حد می تواند باعث نابودی کبد شود که اغلب مشکلی دائمی و منجر به مرگ می شود. بسیاری از آنتی بیوتیک ها و استاتین ها (داروهای کنترل کننده کلسترول) ممکن است باعث التهاب و تخریب کبد شوند. مقدار بیش از حد ویتامین A می تواند باعث ایجاد هپاتیت، سیروز و نارسایی کبدی شود. علاوه بر این، بسیاری از قارچ ها برای کبد سمی هستند و خوردن قارچ های ناشناس در جنگل می تواند منجر به نارسایی کبدی شود.

6- آیا باید در مورد نتایج غیر طبیعی آزمایش خون نگران باشم؟

آزمایش های غیر طبیعی خون (یا آزمایش های عملکرد کبدی) غیر معمول نیستند و همیشه این بدان معنا نیست که شما یک بیماری کبدی جدی دارید. تست های عملکرد کبدی شامل نمونه گیری خون و انجام آزمایش های مختلف در آزمایشگاه است. آزمایش های عملکرد کبدی می تواند نشان دهد که کبد شما ملتهب شده یا آسیب دیده است. نتایج آزمایش غیر طبیعی عملکرد کبد غیر معمول نیست و لزوما به این معنی نیست که شما یک مشکل جدی کبدی دارید. برخی از آزمایشات بسیار خاص نیستند و تست غیرطبیعی می تواند توسط بیماری های دیگر، نه فقط بیماری کبدی ایجاد شود. نتایج می تواند با گذشت زمان تغییر کند، بنابراین ممکن است مجددا پزشک آزمایش را انجام دهد و ممکن است نتایج دیگری دریافت کنید. دکتر شما از نتایج آزمایش خون بیشتری و گاهی اسکن کبد برای پیدا کردن مواردی که کبد شما غیر طبیعی است، استفاده خواهد کرد.

منبع: www.top10homeremedies.com و www.betterhealth.vic.gov.au